2022-2026 yillar uchun Jamiyatni rivojlantirish strategiyasi
“Sharg’unko’mir” AJ ko’mir konining qurilishi 1939 yildan boshlangan bo’lib, 1958 yilda Sharg’unko’mir koni ishga tushirilgan. Shaxtani ekspluatatsiyaga topshirilgandan so’ng “Sharg’unko’mir” shaxta boshqarmasi tashkil etilgan.
1958 yildan 2019 yilga qadar qazib olingan ko’mir 8 467,0 ming tonnani tashkil etdi. Shaxtaning bugungi kungacha bo’lgan tarixida eng yuqori ko’mir qazib olish ko’rsatkichi 2019 yilda erishilgan bo’lib, u 245,0 ming tonnani tashkil etgan.
“O’zbekko’mir” AJ va “Sharg’unko’mir” AJni “O’zbekiston temir yo’llari” AJ tarkibiga o’tkazish hamda ko’mir sanoati korxonalarini moliyaviy sog’lomlashtirish borasidagi tashkiliy chora-tadbirlar to’g’risidagi O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 8 noyabrdagi PQ -3380 sonli qarori qabul qilingandan so’ng “Sharg’unko’mir” AJda haqiqiy rivojlanish bosqichlari boshlandi. Bu asosiy ko’rsatkichlarning yildan yilga o’sishi bilan o’z isbotini topmoqda.
2020 yil yanvar-avgust oylarida 164,4 ming tonna ko’mir qazib olinib. O’tgan yilga nisbatan o’sish sur’ati 117,7 % ni tashkil qiladi. Yil yakuniga qadar yana 97,0 ming tonna ko’mir qazib olish ko’zda tutilgan bo’lib 62 yillik rekord ko’rsatkichni yangilash rejalashtirilgan.
Yoqilg’i ortish bo’yicha 162,5 ming tonna ortilib o’tgan yilning mos davrida o’sish sur’ati 113,0% ni tashkil qiladi. Yil yakuniga qadar yana 100 ming tonna yoqilg’i ortish ko’zda tutilgan.
hozirgi kunda korxonaning asosiy iste’molchilari “O’zbekenergo” AJ tarkibidagi korxonalar “Аngren IES” AJ , “Yangi Angren IES” AJ va Respublika tovar xomashyo birjasi hisoblanadi.
Shu bilan bir qatorda, “Sharg’unko’mir” AJ tomonidan O’zbekiston Respublikasi Prezidentining respublika eksport salohiyatini oshirish bo’yicha bergan topshiriqlariga asosan, jamiyatda ichki ehtiyojni qondirgan holda, toshko’mirni eksport qilish bo’yicha keng ko’lamli ishlar olib borilmoqda.
Olib borilgan muzokaralar mahsuli sifatida “Sharg’unko’mir” AJ va “Boysunko’mir” MCHJ tashkilotlarida qazib chiqarilgan SSSSH va TR markali qariyb 300 tonna toshko’mir Surxondaryo viloyati Darband temir yo’l stansiyasidan to’g’ridan-to’g’ri shartnoma asosida 1 tonnasiga 67,0 AQSH dollari qiymatida Pokiston Islom Respublikasiga dastlabki sinov tariqasida foydalanish uchun yuborildi.
Bundan tashqari, qazib chiqarilayotgan toshko’mir mahsulotlarini ya’ni kelajakda Pokiston, Afg’oniston va Eron Islom Respublikalariga eksport qilish bo’yicha muzokaralar olib borilmoqda.
2020 yil yanvar-avgust holatida korxonaning jami daromadlari 57 031,0 mln.so’m bo’lib o’tgan yilning mos davriga nisbatan 46 894,0 mln.so’mga yoki 22 % ga oshgan.
Barcha soliq va boshqa byudjet to’lovlarini amalga oshirgandan keyin korxonaning 2020 yil yanvar-avgust holatida sof foydasi 1 744,0 mln.so’m bo’lishi kutilmoqda.
Amalga oshirilgan ishlar.
Ma’lumki, O`zbekison Respublikasi Prezidentining 2017 yil 13 yanvardagi ““Sharg`unko`mir” AJni modernizatsiya qilish va loyiha quvvatini yiliga 900 ming tonnagacha toshko`mir qazib olishga yetkazish investitsiya loyihasini amalga oshirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi qaroriga muvofiq korxonada katta qurilish va ta’mirlash ishlari amalga oshirildi. Barcha tsexlar qayta rekonstruktsiya qilinib, yangilari barpo etildi. Shunga muvofiq, “Sharg`unko`mir” aktsiyadorlik jamiyatini Modernizatsiya qilish bo`yicha mazkur yirik investitsiya loyihasining buyurtmachisi sifatida Xitoyning “China Railway Tunnel Group Co., Ltd.” va “China Coal Technology & Engineering Group Corp. kompaniyalari bilan o`zaro hamkorlik shartnomalari imzolandi. Loyihaning umumiy qiymati 105,5 million AQSh dollarini tashkil etdi. Shu jumladan, 89,8 million AQSh dollari esa bevosita Xitoy Xalq Resublikasining Eksimbanki hisobidan olindi.
Ajratilgan mablag`lar hisobiga yuqori ish unumdorligiga ega zamonaviy uskunalarni joriy etgan holda korxonaning texnik va texnologik bazasini qayta yangilash hamda ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, shu bilan bir qatorda ko`mir qazib olish hajmini yiliga 900 ming tonnagacha oshirish imkoniyatini yaratish ko`zda tutilgan. Buning natijasi o`laroq, ko`mir qazib olish tannarxini sezilarli kamaytiradi.
Joriy yilning yanvar oyida Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev ko`mir va uran ishlab chiqarishni kengaytirishga qaratilgan loyihalar taqdimoti bilan tanishib, mamlakatimiz iqtisodiyoti va aholi o`sishi bilan energiya quvvatlariga talab oshib borayotganiga alohida e’tibor qaratilgandi.
Ushbu ehtiyojni ta’minlash uchun barcha manbalar qatori ko`mir qazib olish hajmi kengaytirilgani va oxirgi besh yilda bu ko`rsatkich yiliga 4 million tonnadan 5 million 300 ming tonnaga oshirildi. Hisob-kitoblarga ko`ra, yurtimiz hududida qariyb 2 milliard tonna ko`mir zaxiralari mavjud. Davlatimiz rahbari bu salohiyatdan samarali foydalanib, ko`mir qazib olish hajmini izchil oshirish vazifasini qo`ygan edi.
O’zbekiston Respulikasi Prezidentining 2014 yil 17 noyabrdagi PQ-2264 sonli va O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013 yil 6-iyundagi 161-sonli qarorlariga asosan 101,3-mln dollar (o’z mablag’lari 11,8 mln dollar, Xitoy Eksimbanki krediti-89,5 mln.dollar) miqdorida investitsiya jalb qilish hisobidan «Sharg’unko’mir» aksiyadorlik jamiyatini modernizatsiya qilish loyihasini amalga oshirish ko’zda tutilgan edi.
Ushbu loyiha asosida 2023 yil dekabr oyida jamiyatda amalga oshirilgan modernizatsiya ishlari to`liq tugatilib, foydalanishga topshirildi. Barcha sexlar qayta rekonstruksiya qilinib, yangilari barpo etildi. Shunga muvofiq, “Sharg`unko`mir” aktsiyadorlik jamiyatini Modernizatsiya qilish bo`yicha mazkur yirik investisiya loyihasining buyurtmachisi sifatida Xitoyning “China Railway Tunnel Group Co., Ltd.” va “China Coal Technology & Engineering Group Corp. kompaniyalari bilan o`zaro hamkorlik shartnomalari imzolandi. Loyihaning umumiy qiymati 105,5 million AQSh dollarini tashkil etdi. Shu jumladan, 89,8 million AQSh dollari esa bevosita Xitoy Xalq Resublikasining Eksimbanki hisobidan olindi. Ajratilgan mablag`lar hisobiga yuqori ish unumdorligiga ega zamonaviy uskunalarni joriy etgan holda korxonaning texnik va texnologik bazasini qayta yangilash hamda ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, shu bilan bir qatorda ko`mir qazib olish hajmini yiliga 900 ming tonnagacha oshirish imkoniyatini yaratish ko`zda tutilgan. Buning natijasi o`laroq, ko`mir qazib olish tannarxini sezilarli kamaytiradi.